Historia futsalu

Futsal (dawniej używana w Polsce oficjalna nazwa piłka nożna halowa pięcioosobowa) – zespołowa gra sportowa, odmiana piłki nożnej rozgrywana w hali. Jej nazwa pochodzi od portugalskiego futebol de salão ihiszpańskiego fútbol sala lub fútbol de salón, co można przetłumaczyć jako halowa piłka nożna.

Pierwszy pokaz gry w pięcioosobową odmianę piłki nożnej odbył się latem 1930 w Montevideo, a za jej twórcę uważa się Juana Carlosa Cerianiego. W pierwotnym zamyśle ta odmiana futbolu przeznaczona była dla dzieci i młodzieży, bowiem rozmiary placów gry dostosowano do ich potrzeb oraz możliwości. Ceriani przewidział możliwość gry zarówno w hali, jak i na zewnątrz. Popularyzacji dyscypliny sprzyjały – rozgrywane w Urugwaju wtym samym czasie – premierowe finały Mistrzostw Świata na dużym boisku. Mniej więcej w tym samym czasie w São Paulo w Brazylii powstała podobna odmiana gry w piłkę nożną. Mecze były rozgrywane na boiskach do koszykówki, bez użycia band.

Mini-piłka nożna szybko zdobyła dużą popularność w Ameryce Południowej, szczególnie w Brazylii. Brazylijska Konfederacja Sportu jako pierwsza spisała przepisy futebol de salão w 1958. Pierwszą oficjalną międzynarodową imprezą stał się – rozegrany w 1965 – Puchar Ameryki Południowej, w którym zwyciężył Paragwaj. W sumie przeprowadzono 7 jego edycji, ostatnią – w 1979. Pozostałe sześć wygrała Brazylia).

W 1971 powołano Międzynaarodową Federację Futsalu – Federación Internacional de Fútbol de Salón (FIFUSA) do zarządzania grą. Swoje pierwsze Mistrzostwa Świata FIFUSA zorganizowała w 1981 w São Paulo. W 1985 utworzyła obecnie najpowszechniej używaną nazwę dyscypliny.

W 1988 FIFA włączyła piłkę nożną halową do swoich kompetencji, jako nową dyscyplinę i spisała jej zasady. Pierwsze Mistrzostwa Świata w Halowej piłce nożnej FIFA odbyły się w styczniu 1989 w Rotterdamie w Holandii izakończyły triumfem Canarinhos. Uczestniczyło w nich 16 zespołów narodowych. W 1992 impreza nazywała się Mistrzostwa Świata w piłce pięcioosobowej FIFA i została rozegrana w Hongkongu. Od mistrzostw w 1996 w Gwatemali obowiązuje obecna nazwa, Mistrzostwa Świata w Futsalu FIFA.

W 2002 członkowie Panamerykańskiej Konfederacji Futsalu – La Confederación Panamericana de Futsal (PANAFUTSAL) utworzyli Światowy Związek Futsalu – Asociación Mundial de Fútbol de Salón (AMF), niezależny od FIFA.